Gehoorbeschadiging ontstaat wanneer de trilharen in het slakkenhuis in het oor omvallen en zich niet meer kunnen herstellen. Dit kan al gebeuren na één keer te zijn blootgesteld aan keihard geluid, maar ook als er te lang of te vaak naar een hard geluid geluisterd wordt.

We spreken van 'te hard' als een geluid boven de 80 decibel uitkomt, legt Van der Borden uit. Hoe schadelijk zo'n geluid is, hangt af van het aantal decibel en hoe vaak en hoelang je ernaar luistert.

Een geluid van 80 decibel (stadsgeluiden) kun je acht uur per dag 'veilig' horen. 83 decibel (een drukke weg) nog maar vier uur per dag en 86 decibel (lawaai op het schoolplein) twee uur per dag. Geluid van 103 decibel (concert of nachtclub) kan je gehoor zelfs in minder dan vijf minuten beschadigen.

"Helaas staat in het dagelijks leven nergens aangegeven: let op, dit is te hard'", zegt Van der Borden. "In de meeste situaties zal je dat zelf moeten herkennen. Zodra je je afvraagt of iets te hard is, kun je ervan uitgaan dat dat vaak al het geval is." Ook is een piep in het oor een waarschuwing voor mogelijke gehoorschade.

Als volwassene is het niet altijd makkelijk om te hard geluid te herkennen, laat staan voor een kind. Het is dus belangrijk dat je als ouder hier goed op let.

"Als je het op armlengte afstand kunt horen wanneer je kind met oortjes in naar muziek luistert of een film kijkt, komt het geluid sowieso boven de 80 decibel uit", zegt Van der Borden. "Helaas hebben veel volwassenen ook al gehoorschade, waardoor ze hun kinderen niet op tijd kunnen waarschuwen."

Saskia Kloet, programmamanager bij kenniscentrum letselpreventie VeiligheidNL, adviseert ouders om hun kinderen een koptelefoon te geven in plaats van oortjes, zodat het geluid niet direct het oor binnenkomt. En dan het liefst een koptelefoon die goed over het oor heen valt, zodat het omgevingsgeluid wordt gedempt. "Hoe beter het omgevingsgeluid wordt gefilterd, hoe minder je geneigd bent het volume harder te zetten", legt ze uit. Of ga voor oortjes met noisecancelling.

Zorg bovendien dat je altijd gehoorbeschermers bij je hebt als je je kind meeneemt naar een concert, festival of andere evenement, drukt Kloet ouders op het hart. "Zélfs in een café zou je je kinderen al moeten beschermen voor harde geluiden."

Daarnaast raadt Kloet een jaarlijkse gehoortest aan. Het is namelijk lastig om te achterhalen of je kind al beginnende gehoorschade heeft. "Ik weet uit ervaring dat kinderen sowieso nogal Oost-Indisch doof zijn", zegt ze lachend. Een online gehoortest kan een goede indicatie geven. "Het gehoor van je kinderen laten checken zou net zo gewoon moeten zijn als met ze naar de tandarts gaan."

Natuurlijk is voorlichting ook een belangrijk onderdeel van gehoorschadepreventie. Hier ligt een grote verantwoordelijkheid voor de ouders. En ook de school kan hierin ook een belangrijke voorlichtingsrol spelen.

Kloet: "Het is zó belangrijk dat volwassenen beseffen wat te hard muziek luisteren of gamen kan aanrichten. Gehoorschade kan een kind erg beperken in zijn of haar toekomst."